Friday, December 11, 2009

Bisikleti hangi amaçla ve nerede kullanacağız?

Bisiklet Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

bisiklet

Öncelikle çeşitli türleri olan (mtb, triatlon, time trial, yol, şehir, tur, trail, Freeride, Downhill, spor, XC) bisiklet dünyasında bizim yerimizin nereden başlayacağıdır. Öncelikle şu üç soruyu kendinize sormanızı istiyorum.
  • Bisikleti hangi amaçla kullanacağım?
  • Bisikleti nerede kullanacağım?
  • Bütçe olarak ne kadar param var?

Gelelim bu soruların açıklamalarına…

Bisikleti hangi amaçla ve nerede kullanacağız?

Bu soruyu yanıtlarken gerçekçi olmanız sizin yararınıza olacaktır. Yarışmak mı istiyorsunuz? Yoksa sadece sağlık amacıyla mı kullanacaksınız? Yoksa şehir şehir dolaşıp yeni yerler keşfetmek mi istiyorsunuz? Akrobatik hareketler yapmak hoşunuza mı gidiyor? Ya da benim gibi tepelerden aşağıya çılgın süratlerle inerken düşmemek için dayanıklı bişeyler mi arıyorsunuz? Yüksek atlayışlar yaparken adrenalinin tüm vücüdunuzda yayıldığını hissetmek mi istiyorunuz?

Bu sorulardan birine cevap vermeniz halinde yazımızın devamında sizlere bazı önderilerde bulunacağım. Ancak ben bunların hepsini yarım yamalakta olsa yapabilirim diyorsanız ve henüz başlangıç seviyesinde bir kullanıysanız benim size tavsiyem bir MTB almanız. En azından yukarıdaki sorulara net cevaplar verene ve kendinize en uygun durumu bulana dek alacağınız bir MTB işinizi görecektir.

Bisiklete ne kadar bütçe ayırmalıyım?

Öncelikle yukarıdaki soruları kafanızda netleştirdiyseniz artık fiyatlar konusuna girmenin zamanı gelmiştir. Burada benimde canımı hayli sıkan bisiklet fiyatları oluyor. Birçok yeni kullanıcı bisikletin markasına bakarak bisiklet almaktadır. Aslında bisikleti bisiklet yapan marka değil bisikleti oluşturan parçalardır. Genel bir fiyat tablosu yapıldığında;

  • 200-800 YTL arası: Giriş seviyesi ve amatör üzeri kullanıcıların tercih ettiği bisiklet türleridir. Yeni başlıyorsanız bu fiyat aralığındaki bisikletleri göz önünde bulundurabilirsiniz. Ancak bu bisikletler diğerlerine oranla biraz ağırdırlar ve çok sert koşullara dayanıklı değildirler. Genel kullanıcılara hitap eden bisiklet türleridir.
  • 800-1600 YTL arası: Önceki guruba nazaran daha sağlam, performansı daha yüksektir, ancak yine de performans kullanıcılarını bir yere kadar tatmin ederler, performans olarak orta gurubu oluştururlar, genel olarak bütçesi müsait olanların bu aşamadan başlamasını öneririz.
  • 1600-3500 YTL arası: Bu aralıktaki bisikletler daha hafif, kullanımı daha zevk veren yüksek performanslı aletlerdir. Bu bisikletler oldukça dayanıklı olmalarının yanısıra bisikletten daha fazla zevk almak isteyen kullanıcılar bu fiyat aralığındaki bisikletleri göz önünde bulundurmalıdırlar.
  • 3500-8000+ YTL arası: Benim gibi sizde bu rakamları abartı bulabilirsiniz. Bu kadar para vermeye değermi bilmem ama bu fiyattaki bisikletler son derece hafif, teknolojinin ulaştığı en son noktadaki aletlerdir. Bu bisikletler tam profesyonel olanlar için biçilmiş kaftan gibidir. Zaten bu kadar parayı bisiklete yatıran kişinin hayatı bisiklet olmuştur artık. Dayanıklılıkları, kullanılan teknoloji ve her ortamda rahatlıkla kullanabildiğiniz bu bisikletleri durumunuz müsaitse, kolay beğenmeyen biriyseniz, yarışlara katılıp derece yapmak istiyorsanız bu biikletlere bakmanızı tavsiye ederim.

Bisiklet alırken dikkat edilmesi gerekenleri sıralarsak;

  1. Bisikletin boyunuza uygun bir ölçüde olması (En önemli etken)
  2. Bisikletin kullanım amacının sizin beklentilerinize uygunluğu
  3. Kadro ağırlığının ve tasarımının uygunluğu
  4. Bisikletin ağırlığının taşıyabileceğiniz bir ağırlıkta olması
  5. Amortisörlü ise amortisörünün kalitesi
  6. Fren ve vites mekanizmasının kullanışlılığı
  7. Yapıldığı ülke (Piyasada çok fazla çin malı bisiklet mevcut. Sağlığınız ve cebiniz için terih etmeyiniz.)

Bisikletin boyu diyip duruyorum. Nedir bu derseniz. Aslında bunun ismi kadro boyudur. Bu konu çok önemli bir konu olduğundan her tür bisiklet için verilen ölçüleri de sizlerle paylaşmadan edemeyeceğim.

kadro

Resimde gördüğünüz üzere A noktası kadro boyunu verir. Bu aralık pedl göbeğinin orta noktası ile kadronun sele borusu bitim noktasına kadar olan ölçüdür. Bir bisiklet seçerken yanımızda metreyle gitmeyeceğimize göre genel bir yöntemi size anlatayım. Bisikletin bacaklarımız arasına alındığında kadronun üst borusuyla bacak apış arasında kalan mesafenin 5 ile 10 cm arasında olması performansımızı olumlu yönde arttıracaktır.

Bununla birlikte bir dağ bisikleti(MTB) aldığımızda bisikleti ağır arazi koşularında kullanacaksak kadro boyunun normalden daha kısa olması yani 5-10 cm değilde 10 cm ve üstü olması arazi koşullarında performansımızı arttıracaktır.

Bahsettiğimiz bu kadro boyu ölçüleri her bisiklet türüne göre değiştiği için ben size bütün türlerdeki kadro boyu ölçülerini vereyim.

1. Dağ Bisikleti (Ön süspansiyonlu)

dag

Dağ bisikletleri günümüzde birçok kişinin yoğun bir şekilde kullandığı bisiklet türüdür. Bunun sebebi kullanım alanının çok geniş olmasıdır. Dağ bisikleti alırken aşağıdaki ölçüleri gözönünde bulundurmanız performansınız için önemlidir.

Boy Ölçüsü Kadro Boyu (cm)

155-165 cm 35-38 cm
165-170 cm 38-41 cm
170-175 cm 41-43 cm
175-180 cm 43-46 cm
180-185 cm 46-48 cm
185-190 cm 48-53 cm
190-195 cm 53-56 cm
195-200 cm 56-58 cm

dag2

2. Dağ Bisikleti (Çift Süspansiyonlu)Bu tür bisikletler çoğunlukta gösterişe önem veren kullanıcıların yoğun şekilde kullandığı bisiklet türüdür. Çift süspansiyonlu(ön ve arka) bu bisikletler iniş için tasarlanmış olup çıkış ve düz yol için kesinlikle kullanışlı değildirler. Bu tür bisiklet kullanıcıları her pedal basışlarında güç kaybederek bisiklet keyiflerini azaltmaktaırlar. Tekrar söylemek gerekirse bu bisikletler tur, şehir ve dağ krosu yapmaya elverişli değildirler. Bu tür bisikletler için ise tablomuz hazır.

Boy Ölçüsü Kadro Boyu (cm)

155-165 cm 35-38 cm
165-170 cm 38-41 cm
170-175 cm 41-43 cm
175-180 cm 43-46 cm
180-185 cm 46-48 cm
185-190 cm 48-53 cm
190-195 cm 53-56 cm
195-200 cm 56-58 cm

3. Yol ve Triatlon Bisikletleri

dag3

Bu tür bisikletler tam bir asfalt canavarıdır. Uzun süre asfalt yolda bisiklete binmek istiyorsanız kesinlikle bu tür bir bisiklet almalısınız. Bu bisikletlerde kadrolar, lastik ve jantlar daha incedir. Dağ bisikletlerinde farklı vites yapıları vardır. Vites değişimleri daha yavaş ve tempo dağ bisikletlerine göre daha fazla önem kazanmaktadır. Yapıları gereği düz alanlarda kullanılmaları gerekmektedir. Bu tür bisikletler içinde aşağıdaki ölçüler geçerlidir;

Boy Ölçüsü Kadro Boyu (cm)

155-165 cm 46-48 cm
165-170 cm 48-50 cm
170-175 cm 50-52 cm
175-180 cm 52-55 cm
180-185 cm 55-57 cm
185-190 cm 57-60 cm
190-195 cm 60-62 cm
195-200 cm 62-64 cm

Bisikletimin ağırlığı ne kadar olmalıdır?

Çoğu kişi bu konuyu her zaman es geçer. Aslında önemli konuların arasında yer alan bisiklet ağırlığı sürüş zevkimizi ve performansımızı önemli ölçüde etkileyen unsurların başında gelir. Hafif bisikletler her zaman ağır olana göre daha hızlı tepki verecek, yokuşlarda sizi çok rahatlatacaktır. Ancak bununda size bir maliyeti olacaktır.

Hafif bisikletler her zaman daha pahalı olacağı için bütçeniz buna elvermiyorsa sizde en hafifini bulana dek bisiklet aramaya devam etmeyeceksiniz tabiki. Herhangi uygun bir bisiklet alarak durumunuz müsait oldukça üzerindeki parçalarda değişiklik yoluna giderek bisikletinizi hafifletebilirsiniz. Genelde profesyonel bisikletler 7-12 kg arasındadır. Tabi bunu her tür bisikelt için söyleyemeyiz.

12-15 kg arasındaki bisiklet amatör kullanıcılar içindir. Piyasada satılan birçok bisiklet bu türdendir. 15-20 kg arasındaki bisikletler ya çok aksesuarla donatılmış veya çok ağır malzemeden yapılmıştır. 20-30 kg arası bisikletler ise iki amortisörlü olan ve marketlerde bile satılan bisikletlerdir. Hiçbir zaman bu tür bir bisiklete binmemenizi öneririm.

Eğer bisiklet dünyasına yeni girdiyseniz dağ bisikletinizi 13-14 kg, yol veya yarış bisikletinizi 9-11 kg, şehir bisikletinizi ise 16-17 kg dan fazla almayın.

Bisiklette Vites Konusu

Eskiden benimde bir bisiklette ilk baktığım yer vites sayısının kaç olduğuydu. Unutmuyorum mahallede bütün arkadaşların ve benimde bisikletlerimiz 18 vitesken yurt dışından gelen bir çocuğun bisikleti 24 vitesti. Bütün arkadaşlar bisiklete hayranlıkla bakardık. Ne hızlı bisiklet diye düşünür bunun nasıl olduğu ile ilgili kafa yorardık. Ne günlerdi. Ancak hepsi eskide kaldı artık.

Artık diyorum çünkü vites konusunda çoğu kişi hala böyle düşünüyor. Vites sayısı ne kadar fazla olursa daha hızlı mı gideceğiz sizce? Hayır tabiki. Bu tamamen bizim gücümüze bağlı birşey. Yüksek vitesli bisikletlerde dişliler daha fazla olduğundan kullanıcıya daha fazla seçim şansı sunarak vites geçişlerinin daha yumuşak olmasını sağlar.

Bununla ilgili bir diğer konuda bisikletin hızı ön dişli ile arka dişlinin ölçüsüne bağlı olmasıdır. Bisikletinizin ön dişilisinin büyük arka dişlisi ise çok küçükse ve performansınızda üst düzeydeyse bisiklet altınızdan uçacaktır. Zaten profesyonel bisikletlerde arka dişlinin en küçük dişlisi 10-12 dişten oluşurken ön dişilinin en büyük dişlisi 44-48 dişten oluşur.

Bisiklet kullanımında bazı ipuçları:

  • En önemli konu kadro boyudur. Eğer bisikletimizi daha çok arazide kullanacaksak küçük kadro boyu tercih etmeliyiz.
  • İkinci olarak bisiklet selesini ne kadar ince kullanırsak bacak hareketlerimiz o kadar rahat olacağıdır. Buna alışmak zor olabilir ama benim tavsiyem ince sele tercih etmenizdir.
  • Üçüncü olarak lastik Genelde göze hitap eden kalın ve dişli lastikler ilgi çekiyor. Unutulmamalı ki lastik ebadı ne kadar geniş olursa bisikletinizin hızı o kadar daha yavaş olacaktır. Sadece arazi bisikletlerinin lastikleri kalın olmalıdır. Şehir kullanımı için olan bisikletlerin lastikleri yarı dişli lastikler olmalıdır.

No comments:

Post a Comment